Odfrankowanie kredytu

Na początku XXI wieku banki zachęcały przyszłych kredytobiorców do zawarcia umowy kredytu/pożyczki w obcej walucie – w szczególności we franku szwajcarskim, który to kredyt zdaniem bankowców miał być o wiele korzystniejszy dla konsumenta, niż kredyt w złotówkach.

Kurs franka szwajcarskiego w 2008 roku wynosił poniżej 2,00 złotych. Obecnie wartość szwajcarskiej waluty jest dwukrotnie wyższa, niż miało to miejsce dekadę temu. Spowodowało to wzrost miesięcznej raty, którą „frankowicze" muszą uiszczać na rzecz banku z tytułu zawartej umowy kredytu. Dlatego też, coraz więcej kredytobiorców zwraca się z prośbą o pomoc do profesjonalistów – prawników specjalizujących się w tzw. sprawach frankowych. Uwolnienie się od obciążającego konsumenta kredytu waloryzowanego we franku szwajcarskim, najczęściej jest możliwe poprzez jego unieważnienie lub odfrankowanie.

Zgodnie z obowiązującą linią orzeczniczą polskich sądów, jak również orzecznictwem Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej, polskie sądy coraz częściej decydują się na unieważnienie kredytu indeksowanego lub denominowanego do CHF. Wtedy też strony zobowiązane są do zwrotu świadczenia otrzymanego od drugiej strony. Oznacza to, że konsument zwraca wysokość kredytu jaką otrzymał w chwili zawarcia umowy, z kolei bank zwraca otrzymane od kredytobiorcy świadczenie pieniężne, które było mu przekazywane zgodnie z umową kredytu/pożyczki.

Jednak w przypadku, gdy Sąd uzna, iż umowa zawiera wprawdzie niedozwolone postanowienia umowne, lecz pozostaje ona w świetle obowiązujących przepisów ważna w pozostałym zakresie, dochodzi do tzw. odfrankowania kredytu. Co istotne, Sąd po uznaniu, że doszło do odfrankowania kredytu, nie może wprowadzać w miejsce niedozwolonych klauzul innych postanowień umownych, zmieniać oprocentowania ustalonego w umowie na inne.

Odfrankowanie kredytu/pożyczki jest niczym innym, jak usunięciem z zawartej umowy pomiędzy kredytobiorcą a bankiem klauzul walutowych, które stanowią niedozwolone postanowienia umowne.

Niedozwolone postanowienia umowne, które rażąco naruszają zasady współżycia społecznego nie wywołują w tym przypadku skutków prawnych, a tym samym nie wiążą one prawnie konsumenta oraz banku. W konsekwencji dochodzi do usunięcia z przedmiotowej umowy niedozwolonych klauzul i potraktowania kredytu jako kredytu złotówkowego.

W wyniku powyższego, konsumentowi przysługuje prawo do żądania zwrotu nienależnego bankowi świadczenia, którym są nadpłacone raty, ustalenia zobowiązania w złotówkach, a tym samym obniżenie wysokości salda kredytu oraz zmniejszenie wysokości miesięcznej raty kredytu.

Odfrankowanie kredytu powoduje, iż kredyt przestaje być kredytem walutowym, a staje się kredytem w złotówkach – zadłużenie względem banku będzie wyrażone wyłącznie w polskiej walucie.

Odfrankowanie kredytu nie skutkuje unieważnieniem zawartej umowy, lecz przekształceniem kredytu we franku szwajcarskim na kredyt złotówkowy. Konsument zobowiązany jest do dalszego terminowego spłacania kredytu – ale nie kredytu waloryzowanego do franka szwajcarskiego, lecz kredytu złotówkowego. W tym zakresie to bank zobowiązany jest do poprawnego przeliczenia pozostałych do zapłaty rat kredytu i ich wyrażenia w walucie polskiej, co w konsekwencji skutkować będzie obniżeniem wartości miesięcznej raty kredytu.

Nadpłacona wysokość rat z kolei powinna zostać zwrócona i wypłacona przez Bank niezwłocznie – zgodnie z terminem wskazanym w orzeczeniu sądowym. Nie może ona zostać przez Bank bez zezwolenia konsumenta zaliczona na poczet przyszłych rat.