Black Friday – Czarny Piątek, kuszące promocje a prawa konsumenta.

Dnia 24 listopada 2017 roku niemalże na całym świecie rozpocznie się coroczna wyprzedaż, od której rozpoczyna się sezon świątecznych promocji. W ostatni piątek listopada w większości galerii handlowych w Polsce będę zorganizowane liczne wyprzedaże, mające na celu zachęcenie do zakupu jak największej ilości konsumentów. Na sklepowych półkach znajdą się towary w obniżonej cenie, często bardzo atrakcyjnej.

Black Friday czyli Czarny Piątek jest swojego rodzaju „świętem”, które w Polsce pojawiło się stosunkowo niedawno, jednakże grono jego miłośników co roku się powiększa. Tradycja corocznych wielkich wyprzedaży została zapoczątkowana w Stanach Zjednoczonych. Pomimo, iż w Polsce oferta jest zdecydowanie mniejsza niż w USA – gdzie ludzie ustawiają się w gigantycznych kolejkach na wiele godzin przed rozpoczęciem wyprzedaży – chętnych do skorzystania z promocji w naszym kraju nie brakuje.

Sprzedawcy często rozciągają okres wyprzedaży nie na jeden dzień, lecz na cały weekend, mając przy tym świadomość, iż dzięki temu pomnożą swoje zyski z największego święta wyprzedażowego w roku.

Warto jednak pamiętać, że to co na pierwszy rzut oka może wydawać się niebywałą okazją, koniec końców może być dobrze zaplanowanym chwytem marketingowym.

Na co warto zwrócić uwagę i o czym pamiętać, by nie stracić, a zyskać podczas szaleństwa weekendowych wyprzedaży?

Towar przeceniony nie podlega reklamacji ani zwrotom, brzmi znajomo? Jednakże, tego typu informacje są nieprawdziwe, celowo wprowadzające klienta w błąd. Kupując podczas sezonowej obniżki/wyprzedaży mamy dokładnie takie same prawa, jak w każdy inny dzień, kiedy takowa wyprzedaż nie obowiązuję. Przede wszystkim warto zapamiętać, iż towar przeceniony podlega takiej samej reklamacji jak towar w regularnej cenie.

Po odejściu od kasy reklamacji nie uwzględnia się – ilu z nas po zapoznaniu się z taką informacją, doszło do wniosku, aby nie kupować danego towaru, bądź w sytuacji spostrzeżenia wadliwości towaru po jego zakupie, zraziło się skutecznie do złożenia reklamacji? Kupując towar jako konsument czyli towar, który nie jest potrzebny nam bezpośrednio w związku z prowadzona przez nas działalnością, możemy go zareklamować w sytuacji, gdy okaże się on niezgodny z umową, bądź wadliwy. Towar niezgodny z umową to taki, który nie nadaje się do użytkowania w takim celu, w jakim zwykle jest stosowany. Nieposiadanie właściwości, które dany towar powinien mieć, świadczy również o jego niezgodności z umową. Jeżeli w przeciągu roku od dnia zakupu zostanie zauważona wada, istnieje domniemanie, że istniała ona w chwili wydania rzeczy kupującemu. W związku z czym, mamy prawo do złożenia reklamacji z tytułu rękojmi za wady.

Innymi słowy, jeżeli rzecz sprzedana ma wadę, kupujący może złożyć oświadczenie o obniżeniu ceny albo odstąpieniu od umowy, chyba że sprzedawca niezwłocznie i bez nadmiernych niedogodności dla kupującego wymieni rzecz wadliwą na wolną od wad albo wadę usunie. Ograniczenie to nie ma zastosowania, jeżeli rzecz była już wymieniona lub naprawiana przez sprzedawcę albo sprzedawca nie uczynił zadość obowiązkowi wymiany rzeczy na wolną od wad lub usunięcia wady. Kupujący może również żądać wymiany rzeczy na wolną od wad albo zamiast wymiany rzeczy żądać usunięcia wady, chyba że doprowadzenie rzeczy do zgodności z umową w sposób wybrany przez kupującego jest niemożliwe albo wymagałoby nadmiernych kosztów w porównaniu ze sposobem proponowanym przez sprzedawcę. Przy ocenie nadmierności kosztów uwzględnia się wartość rzeczy wolnej od wad, rodzaj i znaczenie stwierdzonej wady, a także bierze się pod uwagę niedogodności, na jakie narażałby kupującego inny sposób zaspokojenia. Co ważne, obniżona cena powinna pozostawać w takiej proporcji do ceny wynikającej z umowy, w jakiej wartość rzeczy z wadą pozostaje do wartości rzeczy bez wady. Jednakże, należy pamiętać, iż kupujący nie może odstąpić od umowy, jeżeli wada jest nieistotna.

W każdym przypadku sprzedawca ma 14 dni na rozpoznania naszej reklamacji – w sytuacji braku odpowiedzi z jego strony w wyżej wskazanym terminie, uznaje się, iż nasze roszczenie zostało uznane przez sprzedawcę. Dodatkowo, należy pamiętać, iż oprócz dochodzenia naprawy bądź usunięcia wadliwości towaru z tytułu rękojmi przysługuje nam również gwarancja. Skorzystanie z jednego z powyższych sposobów reklamacji nie wyłącza możliwości skorzystania z drugiego sposobu, czyli z gwarancji w późniejszym terminie.

Będąc w wyprzedażowym „szale” również warto zastanowić się czy dana oferta, niezwykła promocja jest rzeczywiście atrakcyjna. Jeżeli nie znamy ceny obniżki, mamy prawo uzyskać takowe informacje od sprzedającego, który zobowiązany jest do udzielenia wszelkich informacji dotyczących obniżki – zarówno jej realnej wysokości, powodu.

Częstym zabiegiem marketingowym handlowców jest nieinformowanie klientów o rzeczywistej cenie sprzedaży, jak również o licznych kosztach ukrytych (dodatkowej opłacie za wysyłkę poniżej określonej sumy pieniężnej, zawyżanie ceny wyjściowej i zmniejszenie jej odpowiednio do ceny praktycznie nie różniącej się od tej, która widniała na towarze jeszcze przed obniżką). Jeżeli poszukujemy danego towaru, warto rozeznać się w cenie jego sprzedaży na kilka dni przed planowanymi obniżkami, tak aby sprawdzić, czy oferty kierowane do nas, są faktycznie tak atrakcyjne, za jakie uważają je sprzedawcy.

Jeżeli zamawiamy towar poza lokalem przedsiębiorcy – należy pamiętać, że zawsze, nawet w przypadku otrzymania towaru zgodnego z umową, mamy prawo zwrotu towaru w przeciągu 14 dni od jego otrzymania, bez wskazywania przyczyny zwrotu. Dodatkowo, jeżeli cena na towarze różni się od tej, którą podaje nam w chwili płatności sprzedający, mamy prawo do zakupu towaru po niższej cenie.

Konsument ma zawsze prawo i możliwość zwrócenia się ze wszystkimi obawami dotyczącymi sprzedaży do Rzecznika Praw Konsumentów, Inspekcji Handlowej, jak również zasięgnąć porady u prawnika, adwokata.

Dominika Podleśny, prawnik